انس معصومین با قرآنهر قدر انسان با قرآن مانوس باشد، به کمال نزدیکتر شده است، زیرا آیات آن در حقیقت درجات ذات انسان، و مدارج آن نردبان عروج و تکامل است. ۱ - انس معصومین با قرآنامامان معصوم (علیه‌السّلام ) و اولیاء خدا با قرآن انس بسیار داشتند، در ظاهر و باطن همواره با قرآن بودند و قرآن نصب العین آنها بود، در اینجا چند نمونه ذکر می‌شود: ۱.۱ - حضرت علی (علیه‌السّلام) و قرآنحضرت علی (علیه‌السّلام) از آغاز کاتب وحی بود و به نگهداری قرآن اهمیت بسیار می‌داد، در این راستا ام سلمه (یکی از همسران رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) ) می‌گوید: «کان جبرئیل یمل علی رسول الله و رسول الله یمل علی علی علیه‌السّلام جبرئیل (سخن خدا را) به رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) املا می‌کرد و رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نیز آن را به علی (علیه‌السّلام) املا می‌کرد.» انس علی(علیه‌السّلام) با قرآن چنان بود که پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: «هذا علی مع القرآن و القرآن مع علی ـ علیه‌السّلام ـ و لا یفترقا حتی یردا علی الحوض. آن حضرت در عصر خلافتش شخصا در بازارهای کوفه قدم می‌زد و به راهنمایی مردم می‌پرداخت، هنگامی که از کنار فروشندگان عبور می‌کرد، مکرر این آیه را می‌خواند: «تلک الدار الاخرة نجعلها للذین لا یریدون علوا فی الارض و لا فسادا و العاقبة للمتقین.این سرای آخرت ( بهشت ) را تنها برای کسانی قرار می‌دهیم که در زمین اراده برتری جویی و فساد ندارند، و عاقبت نیک برای پرهیزکاران است.» آنگاه می‌فرمود: «این آیه درباره زمامداران عادل و متواضع و سایر قدرتمندان جامعه نازل شده است». او به قدری با قرآن مانوس بود که حتی وقتی شمشیر کینه مفسدان بر سرش فرود آمد، اندکی از خاک محراب را روی زخم سر ریخت و این آیه را خواند:«منها خلقناکم و فیها نعیدکم و منها نخرجکم تارة اخری؛«ما شما را از خاک آفریدیم و در آن باز می‌گردانیم و بار دیگر نیز شما را از آن بیرون می‌آوریم.» [۶]
قمی، عباس، منتهی الآمال، ج۱، ص۱۲۶.
محقق معروف اهل سنت محمد احمد نواوی می‌نویسد: علی (علیه‌السّلام) همه قرآن را حفظ کرد، بر اسرارش آگاه شد و گوشت و خونش با قرآن در آمیخت، چنانکه بررسی کننده نهج البلاغه این مطلب را در می‌یابد. [۷]
حسینی، عبدالزهراء، مصادر نهج البلاغه، ج۱، ص۹۲.
۱.۲ - انس امام حسین (علیه‌السّلام) با قرآندر بعد از ظهر تاسوعا ، هنگامی که دشمن می‌خواست به سوی خیام امام حسین (علیه‌السّلام) حمله کند، امام به حضرت ابوالفضل العباس(علیه‌السّلام) فرمود: به آنها (یزیدیان) بگو امشب را به ما مهلت بدهند، زیرا خدا می‌داندکه من نماز ، تلاوت قرآن ودعا و استغفار را دوست دارم، امشب به ما مهلت دهند تا به مناجات، تلاوت قرآن و دعا بپردازم. [۸]
قمی، عباس، نفس المهموم، ص۱۱۳ و ۱۱۴.
زید بن ارقم گفته است: هنگامی که سر مطهر امام حسین (علیه‌السّلام) را در کوچه‌های کوفه می‌گرداندند، وقتی در برابر من رسید، شنیدم این آیه را تلاوت می‌کرد: «ام حسبت ان اصحاب الکهف و الرقیم کانوا من آیاتنا عجبا؛آیا اصحاب کهف و رقیم را از آیات عجیب ما پنداشتی؟» ۱.۳ - انس حضرت رضا (علیه‌السّلام) با قرآنحضرت رضا (علیه‌السّلام) با مردم کم سخن می‌گفت: گفتار، پاسخ و مثالهایی که در ضمن گفتارش می‌آورد از قرآن نشات گرفته بود. آن حضرت در هر سه روز یک بار تمام قرآن را تلاوت می‌کرد و می‌فرمود: «اگر خواسته باشم، می‌توانم در کمتر از سه روز قرآن را ختم کنم، ولی هرگز به هیچ آیه‌ای نمی‌رسم مگر اینکه در معنی آن می‌اندیشم و درباره اینکه در چه موضوع و چه وقت نازل شده، فکر می‌کنم.» [۱۰]
محمدی اشتهاردی، محمد، ترجمه انوار البهیة، ص۳۳۱.
۱.۳.۱ - علت وجوب سوره حمد در نمازحضرت رضا فرمود: «اگر سئوال شود که چرا خداوند امر کرده تا در همه نمازها سوره حمد خوانده شود، در پاسخ می‌گوییم: برای اینکه قرآن متروک نشود و همواره نمازگزاران با قرآن ارتباط داشته باشند و آن را از یاد نبرند و انتخاب سوره حمد از این جهت است که همه معارف و مفاهیم قرآن در آن جمع است... .» ۱.۴ - حضرت ولی عصر (ارواحنا فداه) وقرآندر حالات عالم ربانی و عارف صمدانی علامه بحرالعلوم (سید محمد مهدی طباطبایی ۱۲۱۲) چنین نگاشته‌اند: روزی علامه وارد حرم مطهر حضرت علی(علیه‌السّلام) شد و مصرع اول این شعر را خواند: چه خوش است صوت قرآن ز تو دلربا شنیدن به رخت نظاره کردن سخن خدا شنیدن یکی از حاضران پرسید: چرا این شعر را خوانده‌ای؟ علامه در پاسخ فرمود: وقتی وارد حرم مطهر امیرالمؤمنین علی (علیه‌السّلام) شدم، حضرت ولی عصر (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) را دیدم که در ناحیه بالاسر نشسته، با صدای بلند و شیوا قرآن می‌خواند، از این رو آن شعر را خواندم، هنگامی که به حرم رسیدم، آن حضرت از حرم بیرون رفت. ۲ - پانویس
۳ - منبعسایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «انس معصومین با قرآن». |